Bóng chuyền là một trong những môn thể thao phổ biến nhất tại Việt Nam, thu hút hàng triệu người chơi và theo dõi. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ luật bóng chuyền Việt Nam và những điểm khác biệt so với luật quốc tế. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu chi tiết về luật thi đấu, cách tính điểm, quy định về lỗi và những thay đổi mới nhất, bài viết này của Hcmcfc sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng nhất!
Bóng chuyền Việt Nam có luật riêng không?
Nhiều người thắc mắc: Luật bóng chuyền Việt Nam có gì khác biệt so với luật quốc tế? Câu trả lời là có, nhưng không nhiều.
Việt Nam áp dụng luật bóng chuyền của Liên đoàn Bóng chuyền Quốc tế (FIVB) nhưng có một số điều chỉnh nhỏ để phù hợp với điều kiện thực tế. Những thay đổi này chủ yếu xoay quanh hệ thống giải đấu trong nước, các quy định về vận động viên và một số điều khoản liên quan đến tổ chức trận đấu.
Kích thước sân và lưới bóng chuyền theo quy định Việt Nam
Kích thước sân bóng chuyền tại Việt Nam không khác so với tiêu chuẩn quốc tế:
- Chiều dài sân: 18m
- Chiều rộng sân: 9m
- Khu vực tự do: Ít nhất 3m từ đường biên
- Chiều cao không gian thi đấu: Tối thiểu 7m
Chiều cao lưới được điều chỉnh theo từng nhóm vận động viên:
- Nam: 2.43m
- Nữ: 2.24m
- Thanh thiếu niên: Tùy vào độ tuổi, có thể từ 2.15m – 2.35m
Cách tính điểm trong bóng chuyền
Hệ thống tính điểm trong bóng chuyền Việt Nam hiện nay tuân theo luật Rally Point System của FIVB. Có nghĩa là mỗi pha bóng đều có điểm, bất kể đội nào phát bóng.
Một trận đấu bóng chuyền diễn ra theo thể thức 5 set, đội nào thắng 3 set trước sẽ giành chiến thắng chung cuộc.
- 4 set đầu: Đội nào đạt 25 điểm trước và cách biệt ít nhất 2 điểm sẽ thắng set.
- Set thứ 5 (set quyết định): Chỉ chơi đến 15 điểm, nhưng vẫn phải cách biệt ít nhất 2 điểm.
Không có giới hạn điểm số tối đa, nếu hai đội liên tục bám đuổi nhau, set đấu có thể kéo dài vượt quá 25 hoặc 15 điểm.
Quy định về đội hình và thay người
Mỗi đội bóng chuyền có tối đa 12 cầu thủ trong danh sách thi đấu nhưng chỉ có 6 người trên sân cùng lúc. Các vị trí bao gồm:
- Chủ công (Outside Hitter): Đảm nhận nhiệm vụ tấn công chính.
- Phụ công (Middle Blocker): Chặn bóng và hỗ trợ tấn công nhanh.
- Chuyền hai (Setter): Người tổ chức lối chơi, kiến tạo bóng.
- Libero: Chuyên phòng thủ, không được tấn công hoặc phát bóng.
- Đối chuyền (Opposite Hitter): Tấn công từ tuyến sau, hỗ trợ phòng thủ.
Quy định về thay người
- Mỗi đội được thay tối đa 6 lần mỗi set.
- Libero có thể thay thế cầu thủ tuyến sau mà không tính vào lượt thay người.
- Cầu thủ thay vào phải đứng đúng vị trí trên sân theo sơ đồ chiến thuật ban đầu.
Lỗi trong bóng chuyền và cách xử lý
Lỗi phát bóng
- Phát bóng ngoài biên hoặc chạm lưới mà không qua sân đối thủ.
- Chân giẫm vạch vạch vạch phát bóng khi thực hiện cú giao bóng.
Nếu phạm lỗi phát bóng, đội đối phương sẽ giành điểm và quyền giao bóng.
Lỗi chạm lưới
Bất kỳ bộ phận nào của cơ thể chạm vào lưới (trừ tóc hoặc quần áo) đều bị tính là lỗi. Tuy nhiên, nếu chạm nhẹ vào lưới nhưng không ảnh hưởng đến pha bóng thì vẫn được tiếp tục thi đấu.
Lỗi đánh bóng
- Mỗi đội chỉ được chạm bóng tối đa 3 lần trước khi đưa bóng sang sân đối phương.
- Một cầu thủ không được chạm bóng 2 lần liên tiếp, trừ khi là động tác chắn bóng hợp lệ.
Nếu vi phạm, đội đối thủ sẽ được điểm ngay lập tức.
Lỗi vị trí và lỗi xoay vòng
- Khi phát bóng, các cầu thủ phải đứng đúng vị trí quy định, nếu không sẽ bị mất điểm.
- Sau mỗi lần giành quyền phát bóng, đội phải xoay vòng vị trí theo chiều kim đồng hồ, nếu sai sẽ bị tính lỗi.
Những điểm khác biệt trong luật bóng chuyền Việt Nam
Dù cơ bản tuân theo luật FIVB, nhưng giải bóng chuyền trong nước tại Việt Nam có một số điều chỉnh:
- Quy định về ngoại binh: Các giải chuyên nghiệp tại Việt Nam như Giải Vô địch Quốc gia thường hạn chế số lượng ngoại binh, đảm bảo cơ hội thi đấu cho vận động viên trong nước.
- Hệ thống giải đấu riêng biệt: Ngoài các giải quốc tế, Việt Nam còn có các giải như Cúp Hùng Vương, Cúp Hoa Lư, Cúp Quân Đội, mỗi giải có thể có một số quy tắc riêng về thể thức thi đấu.
- Thay đổi về công nghệ hỗ trợ trọng tài: Một số giải trong nước chưa áp dụng hệ thống VAR hay Challenge Video Review như các giải quốc tế lớn.
Luật bóng chuyền bãi biển tại Việt Nam có gì khác?
Ngoài bóng chuyền trong nhà, bóng chuyền bãi biển cũng rất được yêu thích tại Việt Nam. Môn thể thao này có một số luật khác biệt:
- Sân nhỏ hơn: 16m x 8m.
- Chỉ có 2 người mỗi đội, không có Libero.
- Không có luật thay người, cầu thủ phải tự xoay vòng.
- Không có vạch 3m, mọi cú đánh đều hợp lệ miễn không vi phạm luật chạm bóng.
Đọc thêm bài viết: Câu Lạc Bộ Bóng Chuyền Nữ TP.HCM: Lịch Sử Và Đội Hình
Kết luận
Hiểu rõ luật bóng chuyền Việt Nam không chỉ giúp bạn chơi đúng luật mà còn nâng cao trải nghiệm khi xem và tham gia các trận đấu. Dù đa số quy tắc dựa theo FIVB, nhưng Việt Nam vẫn có một số điều chỉnh riêng để phù hợp với tình hình thực tế.
Nếu bạn đang theo đuổi đam mê với bóng chuyền, đừng quên cập nhật luật mới nhất để thi đấu một cách chuyên nghiệp và hiệu quả nhất!
